بررسی اثربخشی آموزش ارتباط بازی محور به مراقبان به شیوه cprt بر بهبود تعامل مراقب-کودک و دلبستگی ناایمن کودکان پسر بی سرپرست و بد سرپرست مقیم خانه های کودک

برخی از کودکان به دلایل مختلفی نظیرآسیب های اجتماعی و خانوادگی مانند اعتیاد،طلاق،فوت،بیماری والدین از زندگی همراه والدین محروم می شوند و با شرایط بی سرپرست و بد سرپرست در جامعه رها می شوند و نیازمند مراقبت و ارایه خدمات آموزشی و روانشناختی ویژه ای هستند. در این میان سرپرستی از این چنین کودکانی به شیوه های گوناگون از حمایت خانواده های اقوام و خویشان گرفته تا حمایت سازمان بهزیستی در غالب مراکز شبه خانواده صورت می گیرد. در مراکزشبه خانواده، به جای اعضاء خانواده اصلی، مراقبین به تعامل با کودکان و مراقبت ازآنها می پردازند هرچند برای این مراقبت آموزش لازم را دریافت نکرده اند و مهارت های مراقبین محدود تجارب شخصی و آموزش های غیرمستقم آنهاست بدین جهت مطالعه حاضر با هدف ارایه آموزش ارتباط بازی محور به شیوه سی پی آر تی به مراقبین این کودکان و بررسی تاثیر آن بر بهبود رابطه بین مراقب- کودک و کاهش دلبستگی ناایمن کودکانِ خانه های کودک انجام پذیرفت. این پژوهش به شیوه آزمایشی با دو گروه پیش آزمون و پس آزمون بر روی 19 زوج مراقب- کودک دردو گروه آزمایش(10نفر) و گروه کنترل(9 نفر) صورت گرفت و مراقبین طی برنامه مداخله 10 جلسه ای آموزش ارتباط بازی محور به مراقبان برگرفته از برنامه درمان ارتباطی والد- کودک(cprt) (لندرث و برتون، 2006) که برای مراقبین خانه های کودک متناسب سازی شدند، قرار گرفتند. در پیش آزمون و پس آزمون جهت سنجش کیفیت تعامل مراقب کودک از مقیاس ارتباط والد- کودک (پیانتا، 1994) و سنجش ناایمنی دلبستگی کودکان از مقیاس کیو- ست دلبستگی q-set (واترز و دنس، 1985) استفاده گردید. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس(آنکووا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مراقبین آموزش دیده به شیوه سی پی آر تی نسبت به مراقبین آموزش ندیده از نظر میزان نزدیکی کودک- مراقب و از نظر میزان تعارض کودک- مراقب تفاوت معنا دار نشان دادند و از نظر وابستگی و رابطه مثبت کلی و از نظر ناایمنی دلبستگی کودکان درمشارکت کنندگان دو گروه تفاوت معنادارای مشاهده نشد. در نتیجه به منظور بهبود نزدیکی کودک- مراقب و جهت کاهش تعارض کودک- مراقب تدوین و ارایه برنامه های آموزشی به شیوه سی پی آر تی برای مراقبین خانه های کودک توصیه می شود. همچنین نتایج این پژوهش کیفیت نگهداری از کودکان مقیم شبه خانواده را نیازمند تامل می داند و برخی دلالت هایِ آموزشی و روانشناختی مراقبت مطلوب را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.